Mục lục
Nuôi cá là một trải nghiệm thú vị, nhưng đồng thời cũng gặp phải rất nhiều vấn đề. Một trong những vấn đề lớn là cá liên tục chết sau khi được thả vào bể. Ban đầu, tôi không rõ lý do vì sao điều này lại xảy ra.
Rõ ràng là có vấn đề gì đó không ổn. Sau khi nghiên cứu, tôi phát hiện ra nguyên nhân chủ yếu dẫn đến vấn đề này là hội chứng bể mới. Tuy nhiên, còn rất nhiều nguyên nhân khác có thể giết chết cá của bạn. Trong bài viết này, tôi sẽ nói rõ về các nguyên nhân đó và cách chữa trị cho cá.
Tại sao cá liên tục chết sau khi được thả vào bể?
Dưới đây là một số nguyên nhân có thể khiến cá của bạn chết, nằm đáy hoặc chui góc khi mới được thả vào bể.
Bể cá chưa được cycled
Khi nuôi cá, bạn thường cho cá ăn. Tuy nhiên, cá sẽ tạo ra chất thải sau khi ăn. Chất thải này, kết hợp với thức ăn thừa, sẽ tạo ra ammonia – một chất độc đối với cá. Một lượng nhỏ ammonia cũng đủ để giết cả đàn cá trong bể. Hệ vi sinh có lợi trong bể sẽ giúp xử lý ammonia, chuyển hóa thành nitrite và sau đó thành nitrate. Cây cối thủy sinh có thể sử dụng nitrate để phát triển.
Nếu bể cá chưa được cycle đầy đủ, hệ vi sinh có lợi không đủ lớn để xử lý các chất gây hại trong bể. Hiện tượng này được gọi là hội chứng bể mới. Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, bao gồm: không đợi đủ lâu để hệ vi sinh phát triển, thả quá nhiều cá cùng một lúc, rửa lại lọc quá kỹ, không vứt cá chết ra ngoài ngay lập tức, cho thuốc kháng sinh vào bể cá và cho cá ăn quá nhiều.
Để giải quyết tình trạng này, khi làm bể mới bạn cần chờ khoảng 3-4 tuần để hệ vi sinh có thể phát triển. Bạn cũng có thể châm thêm vi sinh hoặc sử dụng nước từ bể cá cũ để đẩy nhanh quá trình này. Hạn chế thả quá nhiều cá vào bể cùng một lúc và không nuôi quá nhiều cá trong bể sẽ giúp tránh tình trạng này.
Xem thêm: nên nuôi bao nhiêu cá trong bể thủy sinh?
Cá bị sốc nước
Khi mua cá về, bạn cần làm quen chúng với nước bể trước. Cá đã quen với nước từ bể cũ. Nếu bạn thả cá ngay vào bể mới, môi trường sống của chúng thay đổi quá nhanh, dẫn đến cá bị stress.
Cộng với đó, quá trình vận chuyển từ bể cá về nhà cũng khiến cá yếu đi. Hậu quả là cá có thể nằm im dưới đáy, trốn trong góc hoặc thậm chí chết. Việc làm quen với môi trường mới là rất quan trọng.
Để làm quen cá với môi trường mới, bạn có thể thực hiện như sau:
- Mở túi đựng cá và thả nổi vào bể trong khoảng 20-40 phút để cá quen với nhiệt độ nước trong bể.
- Sau đó, múc một lượng nước nhỏ từ bể cá và đổ vào túi. Làm như vậy mỗi 15 phút cho đến khi lượng nước trong túi gấp đôi.
- Cuối cùng, dùng vợt để nhẹ nhàng vớt cá ra khỏi túi và đặt chúng vào bể cá, để cá tự làm quen với môi trường mới.
Cá bị bệnh
Nếu bể cá đã được cycle đầy đủ và bạn đã làm quen cá với môi trường mới một cách từ từ mà cá vẫn chết, có thể cá của bạn đã bị bệnh từ trước. Rất khó xác định cá có bị bệnh chỉ dựa vào ngoại hình, đặc biệt đối với người mới nuôi cá.
Dù bạn đã làm đúng tất cả các bước, cá vẫn có thể chết sau 1-2 ngày. Tệ hơn nữa, cá bị bệnh có thể lây lan ký sinh hoặc vi khuẩn nấm cho các con cá khác trong bể. Điều này cũng là lý do khiến cá chết hàng loạt trong nhiều bể cá.
Để tránh tình trạng này, thông thường khi mua cá về, bạn nên nuôi chúng trong bể riêng ít nhất vài ngày trước khi cho vào bể chính. Tuy nhiên, quá trình này có thể tốn nhiều thời gian và phức tạp. Vì vậy, tốt nhất là bạn nên mua cá từ cửa hàng uy tín và tránh những cửa hàng cá nhỏ không đảm bảo vệ sinh.
Cách dễ nhất để nhận biết cửa hàng không đảm bảo là khi họ nhồi nhét cá vào một bể hoặc khi bạn thấy nhiều cá chết trong bể. Khi gặp tình trạng này, bạn cần tìm cửa hàng cá cảnh mới uy tín hơn để mua.
Cách chữa trị cá nằm đáy và nhát khi mới mua về
Cá nằm đáy và nhát khi mới mua về chủ yếu là do cá bị stress. Nguyên nhân chủ yếu là quá trình vận chuyển, không cho cá làm quen trước với nước, hoặc hệ vi sinh trong bể gặp vấn đề.
Ngừng cho cá ăn
Khi cá bị sốc nước, hệ tiêu hóa của chúng có thể ngừng hoạt động. Nếu cá bị sốc nước do thay đổi nhiệt độ đột ngột, quá trình trao đổi chất cũng bị ảnh hưởng. Kết quả là cá không thể tiêu hóa được thức ăn nữa. Nếu bạn cố gắng cho cá ăn vào thời điểm này, cá có thể bị táo bón và bị phình bụng. Tình trạng táo bón kéo dài có thể khiến phân cá bị mắc kẹt và khô lại, cuối cùng làm cá chết.
Ngoài ra, khi cá bị sốc nước, chúng có thể bỏ ăn. Thức ăn thừa sẽ rơi xuống nền bể và nhanh chóng phân hủy, làm ảnh hưởng đến chất lượng nước và làm tình trạng của cá trở nên phức tạp hơn. Do đó, bạn nên cho cá nhịn ăn ít nhất nửa ngày để cho chúng có thời gian hồi phục.
Cung cấp oxy cho nước
Khi cá bị sốc nước, hô hấp của chúng gặp vấn đề, đặc biệt là khi cá bị ngộ độc ammonia hoặc clo. Khi thấy cá bị sốc nước, bạn nên lắp thêm sủi oxy vào bể cá và tăng dòng chảy của lọc một chút. Tuy nhiên, bạn cũng nên đảm bảo dòng chảy của lọc không quá lớn, để cá không gặp khó khăn khi bơi lội. Tốt nhất là bắt cá ra một xô nước riêng, lấy nước từ bể cá và sử dụng sủi oxy trong đó. Nếu may mắn, cá sẽ khỏe lại trong vài giờ đến một ngày sau.
Sử dụng thuốc
Nếu bạn nghĩ rằng cá bị sốc nước do nước bể không ổn định, bẩn hoặc chứa nhiều chất hóa học, bạn có thể sử dụng các loại thuốc khử độc nước. Các loại thuốc này giúp bảo vệ cá khỏi chất độc từ nước và đồng thời hỗ trợ cá phục hồi nhanh chóng.
Seachem Prime – đây là loại thuốc khử độc nước có thể dùng cho cả cá nước mặn và cá nước ngọt. Nếu bạn nghĩ cá bị ngộ độc ammonia, nitrite hoặc kim loại nặng, bạn có thể sử dụng thuốc này. Loại thuốc này cũng có thể khử ammonia trong nước khi hệ vi sinh trong bể ổn định trở lại.
Seachem StressGuard – loại thuốc này giúp bảo vệ cá khi bị ngộ độc ammonia bằng cách hỗ trợ cá phục hồi nhanh chóng. Seachem StressGuard Slime Coat Protection giúp lớp màng nhầy quanh người cá bình phục nhanh chóng, giúp cá tránh được stress và ngăn ngừa nhiễm trùng ngoài da.
Với những biện pháp trên, bạn có thể giúp cá mới mua về vượt qua tình trạng nằm đáy hoặc nhát và phục hồi sức khỏe. Hy vọng rằng bài viết này đã giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân và cách chữa trị vấn đề này. Hãy chăm sóc tốt cho cá của bạn để chúng luôn khỏe mạnh và nổi bật trong bể thủy sinh của bạn!