Cây thủy sinh đôi khi nhạy cảm hơn chúng ta nghĩ. Dù cây có vẻ khỏe mạnh và xanh tốt ngày hôm qua, nhưng chỉ trong một đêm, bạn có thể thấy lá cây bắt đầu rữa dần mà không hiểu tại sao. Bệnh rữa cây thậm chí còn có thể lây nhiễm, do đó, bạn cần tìm hiểu nguyên nhân và áp dụng phương pháp chữa trị kịp thời. Có nhiều nguyên nhân khiến cây bị rữa lá, bao gồm:
Mục lục
1. Sốc nước
Cây thủy sinh có thể bị rữa do sốc nước, ví dụ như khi bạn mới trồng cây vào bể, thời tiết đang chuyển mùa hoặc bạn vừa châm thêm phân nước hoặc sử dụng thuốc. Sốc nước có thể gây ra rủi ro cho cây và khiến lá cây bắt đầu rữa.
2. Điều kiện bể không tốt
Điều kiện bể không tốt cũng có thể khiến cây bị rữa lá. Điều này có thể do thiếu ánh sáng, dinh dưỡng hoặc CO2. Các loại cây cần nhiều dinh dưỡng và có tốc độ phát triển nhanh như trân châu ngọc trai, huyết tâm lan, liễu răng cưa thường dễ bị rữa lá khi môi trường nuôi không đủ tốt.
3. Nhiễm khuẩn
Cây có thể bị rữa lá do nhiễm khuẩn. Nếu cây bị nhiễm khuẩn, căn bệnh này có thể lây nhiễm và lan ra toàn bể nếu không được chữa trị kịp thời.
4. Nguyên nhân tự nhiên
Lý do tự nhiên cũng có thể khiến cây bị rữa lá. Cây có thể đang thay lá cạn thành lá nước hoặc đang vào thời điểm ra hoa, khiến lá cây tự nhiên bị rữa.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về từng nguyên nhân và cách chữa trị phù hợp cho cây.
1. Cây bị sốc nước
Cây thủy sinh cần thời gian để thích nghi với môi trường nước mới để có thể sống. Nếu môi trường nước bị thay đổi quá đột ngột, cây có thể bị stress và chết. Nguyên nhân phổ biến khiến cây bị sốc nước là do bể mới làm hoặc cây mới được trồng. Đặc biệt, nếu bạn mua cây trên mạng và quá trình vận chuyển kéo dài, cây cũng có thể bị stress.
Cây cũng có thể bị sốc nước khi thời tiết chuyển mùa. Ví dụ, nếu bạn mở cửa sổ khi từ mùa hè chuyển sang đông, gió lạnh có thể vào bể gây làm lạnh nước quá nhanh, từ đó cây bị sốc. Tương tự, ánh nắng trực tiếp vào bể cũng có thể làm tăng nhiệt độ quá nhanh.
Nguyên nhân khác khiến cây bị sốc nước là do bị sốc dưỡng, do trồng cây trong bể mới hoặc mới bón phân nước. Thiếu hụt dinh dưỡng có thể khiến cây chậm phát triển và lá cây bị vàng. Tuy nhiên, thừa dinh dưỡng cũng có thể ảnh hưởng đến cây.
2. Điều kiện bể không tốt cho cây
Thiếu ánh sáng, dinh dưỡng hoặc CO2 cũng có thể khiến cây bị rữa lá. Nếu bạn nuôi cây cần nhiều dinh dưỡng và có tốc độ phát triển nhanh, thì lý do cây bị rữa lá có thể do môi trường nuôi chưa đủ tốt. Trân châu ngọc trai, huyết tâm lan, liễu răng cưa là một số loại cây thường bị rữa lá.
Thiếu dinh dưỡng
Nếu bể của bạn đã được sử dụng trong thời gian dài hoặc không có phân nền, rất có thể cây đang thiếu dinh dưỡng. Cây cần lưu huỳnh, kali, carbon, magie, canxi và nitơ để phát triển khỏe mạnh. Thiếu bất kỳ chất dinh dưỡng nào trong số đó có thể làm cho lá cây vàng, đen, rụng hoặc chết cuối cùng.
Cây cũng có thể lấy dinh dưỡng từ thức ăn thừa và chất thải của cá, nhưng không đủ. Nếu bể của bạn đã được sử dụng trong thời gian dài, bạn cần châm thêm phân nước. Nếu không biết cây thiếu chất gì, bạn nên sử dụng loại phân nước tổng hợp.
Thiếu CO2
Một số loại cây có thể sống trong môi trường nghèo oxy, nhưng một số loại khác yêu cầu CO2 cao hơn. Ví dụ, trân châu ngọc trai, trân châu cuba cần CO2 để phát triển và bò dưới đáy bể. Nếu bạn không cung cấp đủ CO2 cho cây và bể không có hệ thống lọc tốt, nước bể có thể bị ô nhiễm và gây thiếu CO2 cũng như oxy, gây rữa lá trên cây.
3. Quá trình vận chuyển và trồng cây
Trong quá trình vận chuyển, cây thủy sinh có thể trở nên mỏng manh. Bạn có thể làm cây bị dập, gãy hoặc bị thương trong quá trình này. Khi bạn rửa và trồng cây, cũng cần cẩn thận để không làm tổn thương rễ, thân cây. Nếu rễ và thân cây bị dập, vi khuẩn có thể xâm nhập hoặc cây sẽ không thể hấp thụ dinh dưỡng được, dẫn đến rữa lá và chết dần.
4. Nguyên nhân tự nhiên
Cây có thể bị rữa lá khi chúng đang chuyển từ lá cạn sang lá nước. Nhiều loại cây được bán ở cửa hàng thường có lá cạn. Việc trồng cây trên cạn dễ và tiết kiệm CO2 hơn, do đó các trang trại cây thủy sinh thường sử dụng phương pháp này. Khi cây được chìm vào nước, lá cạn sẽ chết dần và lá mới sẽ mọc lên.
Hoặc cây thủy sinh có thể bị rữa lá khi đang trong giai đoạn ra hoa. Trong quá trình ra hoa, cây chuyển hết dinh dưỡng từ lá vào quá trình này, do đó có thể rữa lá một ít.
5. Cây bị nhiễm khuẩn
Ráy, bucep có thể bị rữa lá do nhiễm khuẩn. Dấu hiệu đầu tiên của cây bị rữa do nhiễm khuẩn là lá bị rữa dần ở phần gần thân cây. Càng về sau, cuống lá sẽ mềm và có cảm giác nhớt khi chạm vào. Thân cây cũng sẽ vàng, mất màu xanh và có thể chuyển thành màu nâu. Nếu căn bệnh nặng, cây có thể bốc mùi.
Vi khuẩn gây bệnh trong cái bể nên bạn khó có thể tránh được. Tốt nhất là giữ nước bể ổn định, sạch, cung cấp đủ dinh dưỡng và ánh sáng để cây có thể khỏe mạnh và tự chống lại vi khuẩn gây bệnh.
Khi cây bị rữa do vi khuẩn, bạn cần sử dụng kéo sắc để cắt bỏ phần bị rữa, chỉ để lại phần cây khỏe mạnh. Sau đó, hãy tách cây vào bể riêng để không lây bệnh sang những cây khác. Sử dụng thuốc chữa bệnh và hy vọng rằng cây sẽ khoẻ lại, rữa lá dừng lại và lá mới sẽ mọc từ thân cây.
Cách tránh cây bị rữa lá
Cách tốt nhất để tránh cho cây thủy sinh không bị rữa lá là tạo môi trường sống tốt nhất cho chúng.
1. Giữ cho môi trường nước ổn định và bể được chu kỳ đầy đủ
Thay nước thường xuyên không chỉ giúp cá mà cả cây thủy sinh. Cây có thể lấy dinh dưỡng từ nitrate, ammonia trong nước. Tuy nhiên, quá nhiều chất này có thể làm chết cây và gây mất cân bằng cho bể. Do đó, hãy chuẩn bị bể trước khi trồng cây và thả cá, để đảm bảo hệ vi sinh có đủ thời gian để xử lý ammonia trong nước.
2. Cắt tỉa cây
Cắt tỉa lá cũ và lá đang chết có thể kích thích cây phát triển lá mới. Nếu bạn thấy lá cây đang vàng dần hoặc bị thương, hãy cắt đi. Lá bị thương cần dinh dưỡng để phục hồi. Bằng cách cắt bỏ, bạn có thể kích thích cây mọc lá mới mạnh mẽ hơn, với điều kiện môi trường bể tốt.
3. Châm thêm phân nước
Cây thủy sinh cần dinh dưỡng để phát triển. Cây lấy dinh dưỡng từ nước bể hoặc phân nền (đối với cây trồng nền bể). Nếu bạn nuôi bể trong thời gian dài, dinh dưỡng trong bể sẽ cạn dần. Cây trong đó cũng sẽ chậm phát triển và chết dần. Hãy sử dụng phân nước tổng hợp để châm thêm vào bể theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Hãy chú ý đến rêu hại trong bể, nếu rêu bắt đầu phát triển, bạn cần giảm liều lượng phân nước và thay nước thường xuyên hơn.
4. Sử dụng đèn LED tốt
Cây cần ánh sáng để quang hợp. Đèn LED chuyên dụng cho cây thủy sinh có thể cung cấp đúng quang phổ cần thiết để cây phát triển. Đèn LED tốt cũng có thể giúp cây có màu sắc đẹp hơn, đặc biệt là loại cây có màu đỏ.
5. Cân nhắc sử dụng CO2
Nếu bạn nuôi bể thủy sinh mà không có CO2, bạn cần kiểm soát nhiều yếu tố khác để giữ cho cây sống và kiểm soát rêu hại. Với CO2, nhiều vấn đề sẽ được giải quyết nhanh chóng và dễ dàng hơn nhiều. Cây thủy sinh phát triển tốt hơn, mọc dày đặc. Cây phát triển nhanh, giúp loại bỏ các chất độc hại trong bể và làm giảm tần suất thay nước.
Tóm lại, cây thủy sinh bị rữa lá là vấn đề thường gặp. Tuy nhiên, với kiến thức và chăm sóc đúng cách, bạn có thể giữ cây khỏe mạnh và lá xanh tốt. Hãy cung cấp cho cây một môi trường sống tốt, châm thêm dinh dưỡng và theo dõi sự phát triển của cây thường xuyên.
